Hava Kalitesi Modellemesi
Hava kalitesi modellemesi, çeşitli atmosferik süreçler ve insan faaliyetlerinin bir araya gelerek oluşturduğu hava kirliliği seviyelerini tahmin etmek için kullanılan önemli bir araçtır. Bu modeller, meteorolojik veriler, emisyon kaynakları ve fiziksel-kimyasal süreçler gibi bir dizi girdiyi içerir ve hava kalitesinin belirli bir bölgedeki dağılımını, değişimini ve etkilerini analiz etmek için kullanılır.
Hava kalitesi modellemesi, atmosferdeki kirleticilerin dağılımını, taşınımını ve dönüşümünü simüle etmek için kullanılan bilgisayar tabanlı matematiksel ve fiziksel modellerdir. Bu modeller, çeşitli girdileri entegre ederek belirli bir bölgede hava kalitesini tahmin etmeye ve değerlendirmeye yardımcı olur.
Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin etki alanında Hava Kirlenmesine Katkı Değeri (HKKD)’nin dağılım modellemesi kullanılarak hesaplanması, tesis etki alanında hava kalitesinin ölçülmesi ve ölçüm metotlarının belirlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır:
- İşletmelerden atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri; mevcut tesisler için bacalardan ölçülerek, baca dışı kaynaklar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir.
- Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1 de verilen değerleri aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır.
- Mevcut tesis için aylık olarak hesaplanmış Hava Kirlenmesine Katkı Değerlerinin (HKKD) en yüksek olduğu farklı inceleme alanlarında her bir inceleme alanında bir istasyon olmak üzere en az iki istasyon kurularak bir ay süre ile sürekli olarak hava kalitesi ölçümleri yapılır. Kirliliğin aylara bağlı olarak değiştiği ve arttığı bölgelerde yetkili merci ölçüm zamanını belirler.
- Tesis etki alanında prosese bağlı olarak oluşan toz emisyonlarının hava kalitesi üzerine etkilerini ve atmosferik dağılım profilini belirlemek üzere IMMI Programı kullanılarak “Hava Kirlenmesine Katkı Değerleri” hesaplanmaktadır. IMMI Programı uluslararası kabul görmekte, dünya çapında birçok araştırmacı, denetim ve yetki organları tarafından gaz ve toz, gürültü emisyonlarının atmosferik dağılımını tahmin etmek amacıyla kullanılmakta olup, Bu model ile bir çok emisyon kaynağı (nokta, alan, çizgi ve hacim) aynı anda veya ayrı ayrı modellenebilmektedir.
- Sanayiden Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği EK-2 gereğince, mevcut ve yeni kurulacak tesislerin etki alanında Hava Kirlenmesine Katkı Değeri (HKKD)’nin dağılım modellemesi kullanılarak hesaplanması, tesis etki alanında hava kalitesinin ölçülmesi gerekmektedir.
Hava Kalitesi Modellemesi Nasıl Çalışır?
Hava kalitesi modelleri, karmaşık matematiksel ve fiziksel modelleme tekniklerini kullanarak atmosferdeki kirletici seviyelerini simüle eder. Bu modeller genellikle şu adımları içerir:
1. Emisyon Kaynakları ve Emisyon Verileri: Hava kalitesi modellemesi süreci, belli bir bölgedeki emisyon kaynaklarından atmosfere salınan kirleticilerin miktarlarını ve bileşimlerini belirler. Bu kaynaklar sanayi tesisleri, ulaşım araçları, enerji üretim tesisleri gibi çeşitli insan faaliyetleri olabilir. Emisyon verileri, modelin temel girdilerinden biridir ve doğru emisyon verileri modelin güvenilirliğini belirler.
2. Meteorolojik Verilerin Entegrasyonu: Modelleme sürecinde kullanılan bir diğer önemli bileşen meteorolojik verilerdir. Rüzgar hızı ve yönü, hava sıcaklığı, nem oranı gibi atmosferik koşullar, kirleticilerin taşınımını ve dağılımını büyük ölçüde etkiler. Bu veriler, meteoroloji istasyonlarından veya özel meteorolojik modellerden elde edilir ve modelleme sürecinde güncel olarak kullanılır.
3. Kimyasal ve Fiziksel Süreçlerin Modellemesi: Kirleticilerin atmosferdeki davranışları, kimyasal reaksiyonlar, güneş ışınımına maruz kalma süreçleri, gaz ve partikül halindeki kirleticilerin çökelme ve buharlaşma süreçleri gibi bir dizi fiziksel ve kimyasal süreç model içinde detaylı olarak hesaplanır. Bu süreçlerin doğru bir şekilde modellemesi, kirleticilerin atmosferde nasıl dağıldığını ve dönüştüğünü anlamak için önemlidir.
4. Sonuçların Analizi ve Raporlama: Hava kalitesi modellemesi sonuçları, belirli bir zaman diliminde belirli bir bölgede beklenen kirletici düzeylerini ve potansiyel etkilerini gösteren detaylı raporlar ve modelleme şemaları şeklinde sunulur. Bu raporlar, karar vericilere ve çevre uzmanlarına, hava kalitesini iyileştirmek için alınabilecek tedbirler konusunda kritik bilgiler sağlar.
Hava Kalitesi Modellemesinin Önemi
Hava kalitesi modelleri, çevresel planlama ve politika oluşturma süreçlerinde önemli bir rol oynar. İşte bu modellerin sağladığı bazı faydalar:
1. Çevresel Planlama ve Politika Geliştirme: Hava kalitesi modellemesi, kent planlaması, endüstriyel süreçlerin yönetimi, enerji politikalarının oluşturulması gibi çeşitli alanlarda kullanılır. Bu modeller, belirli bir bölgedeki hava kalitesinin nasıl iyileştirilebileceğine dair veri sağlar ve çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşılmasına yardımcı olur.
2. Acil Durum Yönetimi: Kirleticilerin ani salınımı veya yoğunlaşması durumunda, hızlı ve etkili bir şekilde tepki verebilmek için önceden hazırlıklı olmayı sağlar. Özellikle büyük şehirlerde veya endüstriyel bölgelerde bu tür acil durumlar hızla yayılabilecek potansiyele sahiptir.
3. Sağlık ve Güvenlik: Hava kalitesi modelleri, belirli kirleticilerin insan sağlığı üzerindeki olası etkilerini değerlendirerek, halk sağlığını korumak için alınabilecek tedbirlerin belirlenmesine yardımcı olur. Astım, solunum rahatsızlıkları gibi sağlık sorunlarının azaltılmasına katkı sağlar.
Bizimle Hava Kalitesi Modellemesi Yapın
Firmamız, güçlü teknik altyapısı ve deneyimli ekibiyle hava kalitesi modellemesi konusunda uzmanlaşmıştır. Sektör standartlarına ve mevzuata uygun olarak doğru, güvenilir ve detaylı modelleme sonuçları sunarak, müşterilerimize çevresel performanslarını iyileştirmeleri konusunda destek oluyoruz. Detaylı bilgi almak ve hava kalitesi modellemesi hizmetlerimizle ilgili daha fazla bilgi edinmek için bizimle iletişime geçin.